شیراز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان فارس است. جمعیت شیراز در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۱،۴۶۰،۶۶۵ تن بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به ۱٬۷۰۰٬۶۸۷ تن می‌رسد.

شیراز در بخش مرکزی استان فارس، در ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا و در منطقهٔ کوهستانی زاگرس واقع شده و آب و هوای معتدلی دارد. این شهر از سمت غرب به کوه کوه دراک، از سمت شمال به کوه‌های بمو، سبزپوشان، چهل‌مقام و باباکوهی (از رشته کوه‌های زاگرس) محدود شده‌است.

نام شیراز در کتاب‌ها و اسناد تاریخی، تحت نام‌های مختلفی نظیر «تیرازیس»، «شیرازیس» و «شیراز» به ثبت رسیده‌است. محل اولیهٔ این شهر در محل قلعهٔ ابونصر بوده‌است.

این شهر در مسیر راه‌های تجاری داخل ایران به بنادر جنوب مانند بندر بوشهر قرار گرفته‌است و همچنین به سبب جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، مذهبی و طبیعی فراوان، همواره گردشگران بسیاری را به سوی خود فرا می‌خواند.

مشخصات جغرافیایی شیراز

شهر شیراز، مرکز استان فارس به طول ۴۰ کیلومتر و عرضی متفاوت بین ۱۵ تا ۳۰ کیلومتر با مساحت ۱۲۶۸ کیلومتر مربع به شکل مستطیل و از لحاظ جغرافیایی در جنوب غربی ایران و در بخش مرکزی فارس قرار دارد. اطراف شیراز را رشته کوههای نسبتاً مرتفعی به شکل حصاری استوار، احاطه کرده‌اند که از لحاظ سوق‌الجیشی و حفظ شهر اهمیت ویژه‌ای دارند. این شهر از سمت غرب به کوه دراک، از سمت شمال به کوه‌های بمو، سبزپوشان، چهل‌مقام و باباکوهی (از رشته‌کوه‌های زاگرس) محدود شده‌است. مختصات جغرافیایی شیراز عبارتست از ۲۹ درجه و ۳۶ دقیقه شمالی و ۵۲ درجه و ۳۲ دقیقه و ارتفاع آن از سطح دریا بین ۱۴۸۰ تا ۱۶۷۰ متر در نقاط مختلف شهر متغیر است. رودخانهٔ خشک شیراز رودخانهٔ فصلی است که پس از عبور از شهر شیراز به سمت جنوب شرقی حوضهٔ خود متمایل شده و به دریاچه مهارلو می‌ریزد.

آب و هوای شیراز

نقشهٔ آب و هوایی ایران؛ شهر شیراز در جنوب غرب کشور قرار گرفته و آب و هوای آن مدیترانه‌ای است.

میانگین دما در تیرماه (گرم‌ترین ماه سال) ۳۰ درجهٔ سانتی‌گراد، در دی‌ماه (سردترین ماه سال)، ۵ درجهٔ سانتی‌گراد، در فروردین‌ماه ۱۷ درجهٔ سانتی‌گراد و در مهرماه ۲۰ درجهٔ سانتی‌گراد می‌باشد و میانگین سالانهٔ دما ۱۸ درجهٔ سانتی‌گراد است.

 برخی اماکن تاریخی و گردشگری شیراز

آرامگاه سعدی در شیراز؛ استان فارس

آرامگاه سعدی یا سعدیه؛ آرامگاه یکی از بزرگترین شاعران قرن هفتم و تاریخ ادبیات فارسی، افصح المتکلمین، ابو محمد شیخ مشرف الدین بن مصلح الدین سعدی شیرازی است؛ که در شمال شرقی شیراز، در انتهای خیابان بوستان و در مجاورت باغ دلگشا واقع شده است. این مکان در ابتدا خانقاه شیخ بوده که وی اواخر عمر خود را در آنجا می گذرانیده است.

ارگ کریم خان یا زندان کریم خان (قصر سلطنتی و اندرونی کریم خان زند حاکم شیراز)

ارگ کریمخان یا زندان کریم خان؛ قصر سلطنتی و اندرونی کریم خان زند؛ حاکم شیراز بوده است که در سال ۱۱۸۰ ه. ق. به دستور وی ساخته شده است.  کریم خان زند برای ساختن قصر خود ماهرترین سنگ تراشان، معماران و هنرمندان آن عصر را به شیراز دعوت کرد و بهترین نوع مصالح را از شهرها و کشورهای مختلف خریداری نمود و در اختیار کارگران قرار داد. در ساختن ارگ، معماری نظامی و معماری مسکونی هر دو با هم به کار رفته است، چراکه ارگ؛ خانه پادشاه بوده و باید از ضریب امنیتی بالایی برخوردار باشد.

باغ عفیف آباد (عفیف آباد، باغ گلشن شیراز)

باغ عفیف آباد که آن را باغ گلشن نیز می نامند در مغرب شیراز و در جنوب خیابان قصرالدشت و در انتهای خیابان عفیف آباد واقع است. این باغ به نظر آنوبانینی، یکی از قدیمی ترین و زیباترین باغ های شیراز بوده و مساحت آن حدود ۱۲۷ هزار متر مربع می باشد. این باغ در دوره صفویه از جمله باغ های آباد شیراز و مقر پادشاهان وقت بوده است.  سازنده عمارت فعلی باغ با ۱۷۰۰۰ متر مربع زیربنا، میرزا علی محمدخان قوام الملک دوم می باشد که آنرا احداث نموده و قنات “لیمک” را که در ۱۵ کیلومتری باغ و در محل قصر قمشه بود برای مشروب نمودن باغ خریداری کرد.

  مسجد جامع عتیق (مسجد جمعه، مسجد جامع، مسجد آدینه؛ شیراز)

مسجد جامع عتیق (معروف به مسجد جمعه، مسجد جامع و مسجد آدینه)، از کهن ترین مساجد شیراز است که در شرق شاهچراغ قرار دارد. این مسجد دو ایوانی در سال ۲۸۱ ه. ق. به دستور عمرو لیث صفاری ساخته شد. ساختمان مسجد که اولین هسته تاریخی شهر شیراز است مشتمل بر بنایی مرتفع است که دارای چندین حجره و شبستان می باشد. این مسجد بنابر تحقیق آنوبانینی، دارای ۶ درب ورودی و خروجی بوده است.

دروازه قرآن (دروازه قرآن شهر شیراز)

دروازه قرآن شیراز، در نزدیکی تنگ الله اکبر و در میان کوه های باباکوهی و چهل مقام، واقع شده است و یکی از زیباترین دروازه های اسلامی می باشد. این طاق در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی در فارس، ساخته شد و قرآنی نیز در آن جای داده شد تا مسافرین به برکت عبور از زیر آن، سفر را به سلامت به پایان برسانند.

شاهچراغ (شاه چراغ، آرامگاه و زیارت گاه میر سید احمد بن موسی کاظم برادر امام رضا)

شاهچراغ یا شاه چراغ آرامگاهی معروف و متبرک است که امروزه به صورت یکی از مهمترین نقاط دیدنی شیراز تبدیل شده است. آرامگاه مربوطه محل خاکسپاری میر سید احمد، پسر امام موسی کاظم، امام هفتم شیعیان است و از اینرو زیارتگاه بسیاری از شیعیان گشته است. احمد بن موسی؛ پسر ارشد امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون، خلیفه عباسی، در شهر شیراز به شهادت رسید.

باغ ارم شیراز (باغ زیبا و دیدنی ارم شهر شیراز، نمایشگاه گل و گیاه)

روایت کرده‌اند که ارم نام باغی بهشت‌گونه بوده که شداد پسر عماد، پادشاه عربستان، به منظور رقابت با بهشت ساخته بود. تاریخ ساخت و بنیان‌گذار اولیه باغ ارم شیراز، به درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف‌هایی از آن در سفرنامه‌های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده است. این باغ؛ تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد و انواع مختلف و متنوع گیاهی از اقصی نقاط جهان در این باغ کاشته شده است؛ به شکلی که باغ به شکل نمایشگاه انواع گل‌ها و گیاهان درآمده است.